Wady zastawkowe u pacjentów leczonych na nowotwory

Co to są wady zastawkowe serca?

Wady zastawek serca związane są z ich zwężeniem, niedomykalnością albo występowaniem obu tych wad jednocześnie. Zwężenie zastawki jest zwężeniem ujścia aortalnego, mitralnego, ujścia pomiędzy prawym przedsionkiem a prawą komorą serca lub ujścia pnia płucnego. Na skutek tego utrudniony jest przepływ krwi pomiędzy jamami serca, co może doprowadzić do ich przerostu i zalegania w nich krwi.

Jakie są wady zastawkowe serca?

Wady zastawkowe dzieli się na:

• wady zastawkowe proste:
• niedomykalność,
• zwężenie;
• wady zastawkowe złożone: niedomykalność ze zwężeniem w jednej zastawce;
• wady zastawkowe kombinowane: wada dotycząca dwóch różnych zastawek.

Ponadto wady zastawkowe serca można podzielić na:

• wady organiczne: związane z obecnością zmian patologicznych w obrębie zastawek lub w aparacie ścięgnistym zastawek (mogą być to zwężenia lub niedomykalności);
• wady czynnościowe: wtórnie wywołane skutkami nieprawidłowej pracy serca (rozszerzenie pierścienia ścięgnistego zastawki w wyniku przerostu serca) lub nieprawidłową funkcją mięśni brodawkowatych.

Jakie są przyczyny wad zastawkowych u pacjenta onkologicznego?

Środki wykorzystywane do chemioterapii nie wywierają bezpośredniego wpływu na zastawki serca, ale u pacjentów z nowotworami obserwuje się wadę zastawkową serca z różnych przyczyn, w tym z powodu uprzednio występujących wad zastawek, radioterapii, infekcyjnego zapalenia wsierdzia oraz wtórnie do dysfunkcji lewej komory. Występowanie wady zastawkowej serca wywołanej przez radioterapię opisuje się jako częste, bo dotyczy ok. 10% leczonych pacjentów, a zmiany patologiczne obejmują włóknienie i zwapnienia opuszki aorty, płatków zastawki aortalnej, pierścienia mitralnego oraz podstawy i środkowej części płatków zastawki mitralnej, z oszczędzeniem ich końców oraz spoideł co umożliwia odróżnienie od wad reumatycznych. U osób z chłoniakiem Hodgkina napromienienie zastawek serca może zwiększać ryzyko klinicznie istotnej wady zastawkowej serca jako pierwszego incydentu sercowo-naczyniowego po leczeniu, zwłaszcza w przypadku dawek pochłoniętych > 30 Gy. Natomiast u pacjentów z zajęciem śródpiersia leczonych współcześnie dawkami 20 Gy lub 30 Gy 30-letnie ryzyko może wzrosnąć o ok. 1,4%.

Jakie są objawy wad zastawkowych u pacjentów leczonych onkologicznie?

Każda z wad może mieć nieco inne objawy. Oczywiście, kiedy u pacjenta słyszalne są szmery serca, a jednocześnie zgłasza występujące od jakiegoś czasu duszności, łatwe męczenie, upośledzenie tolerancji wysiłku fizycznego albo zaburzenia rytmu (w postaci, czy dodatkowych skurczów, czy tzw. kołatań serca), to powinniśmy o wadzie myśleć. Również objawy retencji płynów, czyli obrzęki obwodowe, czy też zmiany osłuchowe w płucach dosyć silnie sugerują jakieś nieprawidłowości, dysfunkcję również zastawek.

Jak przebiega diagnostyka i leczenie wad zastawkowych u pacjenta onkologicznego?

Metodą diagnostyczną z wyboru jest echokardiografia. Przydatna może być echokardiografia trójwymiarowa, zwłaszcza do oceny spoideł zastawki mitralnej. W celu rozpoznania i obserwacji wad zastawkowych serca u pacjentów z nowotworem zaleca się wykonywanie badania echokardiograficznego przed radioterapią oraz ponownie po radioterapii z napromienieniem serca. Do oceny stopnia ciężkości wady zastawkowej serca można wykorzystywać rezonans magnetyczny serca i tomografię komputerową, ale tomografia komputerowa serca jest przydatna głównie do wykrywania rozległych zwapnień w aorcie wstępującej, które mogą być przyczyną większego ryzyka operacyjnego i czasami uniemożliwiają konwencjonalną operację. Operacja serca u takich pacjentów jest często trudna z powodu włóknienia śródpiersia, upośledzonego gojenia się ran oraz współistniejących zmian chorobowych w obrębie tętnic wieńcowych, mięśnia sercowego i osierdzia. Odpowiednim rozwiązaniem w takiej sytuacji może być przezcewnikowa implantacja zastawki (np. aortalnej).

Gdzie leczyć wady zastawkowe u chorych na nowotwory?

Kardioonkologia jest jeszcze młodą dziedziną medycyny i jest niewiele miejsc i lekarzy zajmującymi się leczeniem chorób serca u pacjentów onkologicznych. Jednym z takich ośrodków jest Onkolmed Lecznica Onkologiczna gdzie działa Poradnia Kardioonkologiczna. Pracują w niej specjaliści mający bardzo duże doświadczenie w leczeniu chorób serca u pacjentów chorych na nowotwory.

W celu umówienia się na konsultację u chemioterapeuty, onkologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Źródła:
https://stronazdrowia.pl/zastawki-serca-czym-sa-i-jakie-funkcje-spelniaj...
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wada_serca
http://www.radio.kielce.pl/pl/post-81943
https://www.ptkardio.pl/pobierz_zalacznik/2d78c6b270183e65ebace01b3eafe963/