Opcje ustawieńWCAGIkona do zmiany kontrastu
ABC Zdrowia
Lut192020

19 Lut 2020

Rak prostaty (stercza): przyczyny, objawy, leczenie raka gruczołu krokowego

Co to jest rak prostaty (stercza)?

Rak prostaty, to jeden z nowotworów złośliwych, jest współcześnie olbrzymim problemem wśród mężczyzn. Biorąc pod uwagę powszechność występowania — rak stercza zajmuje drugie miejsce wśród chorób nowotworowych — częściej mężczyźni chorują jedynie na raka płuc. Choć poziom zachorowań wciąż jest wysoki, nowoczesna diagnostyka daje możliwość wykrycia nieprawidłowości we wczesnym stadium i wdrożenia skutecznej terapii. 
Rak prostaty występuje w sytuacji, gdy w gruczole krokowym dochodzi do niekontrolowanego rozrostu komórek, przy jednoczesnej utracie zdolności do regulacji ich wzrostu i samoczynnej śmierci. Gruczoł krokowy jest narządem występującym tylko i wyłącznie u mężczyzn i jest on zlokalizowany w miednicy mniejszej. Najczęściej diagnozowaną formą raka prostaty jest gruczolakorak zrazikowy. Trudno znaleźć jednoznaczną odpowiedź na pytanie, dlaczego komórki zaczynają się w niekontrolowany sposób namnażać, jednak najprawdopodobniej jest to wynikiem zmian hormonalnych zachodzących w męskim organizmie.

Jakie są przyczyny raka prostaty?

Rak prostaty nie ma jednej określonej przyczyny. Istnieje jednak zespół czynników, które zwiększają ryzyko zachorowania. Są to:

  • wiek - mężczyźni po 40. roku życia powinni badać się regularnie, aby jak najwcześniej wykryć ewentualną chorobę;
  • czynniki genetyczne - mężczyźni, u których w rodzinach występują mutacje genu BRCA1, są bardziej narażeni na raka prostaty; u kobiet z tych rodzin obserwuje się więcej przypadków raka jajnika i piersi;
  • inne predyspozycje rodzinne - jeśli rak prostaty wystąpił u krewnego I stopnia, ryzyko zachorowania jest dwukrotnie wyższe; jeżeli zachorowało dwóch (lub więcej) krewnych, ryzyko zwiększa się aż 10 razy;
  • rasa - statystycznie częściej chorują osoby rasy czarnej;
  • dieta - nieprawidłowa dieta pełna tłuszczów, cholesterolu i białka oraz uboga w selen, witaminy D i E.

Jakie są objawy raka prostaty?

Rak prostaty (stercza) długo nie daje żadnych wyraźnych objawów, przez co często wykrywa się go dopiero wówczas, gdy choroba jest już zaawansowana. Pierwsze objawy raka stercza mogą być mylne gdyż są takie jak w sytuacji łagodnego rozrostu raka gruczołu krokowego.

Pierwszymi objawami raka gruczołu krokowego są:

  • częstomocz;
  • parcia naglące;
  • bolesna mikcja;
  • zaleganie moczu.

Wraz z rozwojem raka mogą pojawić się pozostałe symptomy, takie jak:

  • bóle w kroczu i za spojeniem łonowym;
  • wodonercze(gdy naciek nowotworowy przekracza torebkę stercza i rozprzestrzenia się w miednicy mniejszej);
  • niewydolność nerek;
  • obrzęk kończyn dolnych wskutek ucisku guza na naczynia krwionośne i chłonne;
  • krwiomocz (w przypadku, gdy naciek atakuje cewkę moczową).zwłaszcza gdy naciek obejmuje tylną cewkę moczową;
  • bolesny wytrysk;
  • obecność krwi w spermie;
  • dolegliwości bólowe kostne kręgosłupa oraz bioder i kości udowych.

Jak wygląda rozpoznanie raka gruczołu krokowego?

Wczesne objawy raka gruczołu krokowego często sprawiają trudność w odróżnieniu ich od zwyczajnego łagodnego rozrostu raka gruczołu krokowego. Dlatego istotna jest odpowiednia diagnostyka raka gruczołu krokowego. Podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu lub urologa  wykonuje się badanie przez odbyt (per rectum), które pozwala wykryć na sterczu nowotworowe zmiany. Diagnozę potwierdza cytologia komórek guza pobranych metodą punkcji cienkoigłowej (pozwala na oglądnięcie komórek gruczołu krokowego pod mikroskopem), a wielkość guza oceniana jest przy użyciu USG jamy brzusznej.
Innymi badaniami stosowanymi w diagnostyce nowotworu, uzupełniające badanie USG jamy brzusznej i  badanie przez odbyt (per rectum) są:

  • badanie krwi określające stężenie PSA, czyli markeru nowotworowego charakterystycznego dla raka prostaty (u większości pacjentów stężenie tej substancji jest zwiększone);
  • zdjęcie klatki piersiowej;
  • podstawowe badanie krwi oraz moczu;
  • badanie obrazowe układu kostnego;
  • TK miednicy małej (pomaga ocenić czy nie doszło do przerzutów w węzłach chłonnych lub w innych narządach);
  • ultrasonografia przezodbytnicza - metoda pozwalająca na dokładne zobrazowanie wewnętrznej budowy gruczołu krokowego oraz uwidocznienie możliwego guza;
  • scyntygrafia - metoda pozwalająca na ocenę układu kostnego w celu ujawnienia ewentualnych przerzutów. Badanie to wykonywane jest tylko wtedy, gdy zachodzą podejrzenia, że mogło dojść do przerzutów. np. pacjent narzeka na dolegliwości bólowe kości.

Dokładne rozpoznanie raka wymaga przeprowadzenia szeregu szczegółowych badań.

Czym jest PSA?

PSA, czyli antygen sterczowy, to glikoproteina produkowana przez komórki nabłonka gruczołowego prostaty. Badanie swoistego antygenu gruczołu krokowego polega na określeniu stężenia PSA,Test PSA pozwala często na wykrycie choroby  we  wczesnym etapie rozwoju, dzięki czemu leczenie jest bardziej efektywne.
Należy również pamiętać, że antygen PSA produkowany jest również przez zdrowy nabłonek w okolicy prostaty i może być wykrywany również u osób ze zdrowym gruczołem, w stanach zapalnych gruczołu jak i u osób z nowotworem stercza. Do wykonania badania stężenia PSA potrzebna jest próbka krwi żylnej pacjenta.

Jak wygląda leczenie raka gruczołu krokowego?

Jeżeli nowotwór jest ograniczony do gruczołu krokowego, a czas przeżycia naturalnego u chorego jest nie krótszy niż 10 lat, stosuje się leczenie prostaty radykalne, mające na celu całkowite wyeliminowanie nowotworu. Pod pojęciem leczenia radykalnego rozumiemy kilka metod:

  • leczenie prostaty chirurgiczne, tj. całkowite wycięcie gruczołu wraz z pęcherzykami nasiennymi i węzłami chłonnymi miednicy (prostatektomia radykalna);
  • radykalne napromieniowanie stercza z pól zewnętrznych;
  • radioterapia poprzez czasowe bądź stałe wprowadzenie radioizotopu do gruczołu stercza (brachyterapia).

Nowotworu naciekającego i z przerzutami nie można wyleczyć w sposób radykalny. W przypadku choroby zaawansowanej wykorzystuje się zależność tego nowotworu od hormonów męskich. Stymulują one bowiem jego rozwój. Dlatego choremu podaje się terapię hormonalną mającą na celu zmniejszenie stopnia oddziaływania hormonów męskich na gruczoł krokowy. Coraz częściej terapię hormonalną można łączyć z nowymi sposobami chemioterapii.

W przypadku nowotworów złośliwych rozpoznanych na bardzo wczesnym etapie i o umiarkowanej złośliwości istnieje możliwość odłożenia leczenia radykalnego na później i objęcia chorego „baczną obserwacją”.
W przypadku występowania raka ogniskowego (zajmującego niewielki obszar gruczołu) o niskiej lub pośredniej złośliwości możliwe jest leczenie metodą HIFU co do minimum redukuje działania niepożądane leczenia radykalnego (zaburzenia wzwodu, nietrzymanie moczu).
Warto podkreślić, że niemal wszyscy mężczyźni w starszym wieku są narażeni na łagodny rozrost gruczołu krokowego, który rozwija się wskutek wzmożonego przyrostu komórek w tym narządzie. Dlatego też nie zawsze objawy związane z funkcjonowaniem układu moczowego muszą od razu oznaczać chorobę nowotworową. Ostateczne rozpoznanie raka postawi lekarz, dlatego wykonanie badań przy zauważeniu niepokojących objawów jest absolutnie niezbędne.

Gdzie przyjmuje dobry lekarz urolog, onkolog w Warszawie?

W Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie działa Poradnia Nowotworów Układu Moczowego, w której pracują najlepsi lekarze urolodzy, onkolodzy specjalizujący się w leczeniu nowotworów układu moczowo-płciowego, w tym raka gruczołu krokowego.
Podczas wizyty lekarz urolog przeprowadzi dokładny wywiad z pacjentem, przeanalizuje wyniki bań i zbada pacjenta. 
Poradnia Nowotworów Układu Moczowego w  Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie to miejsce gdzie można wykonać USG układu moczowo-płciowego u mężczyzn.

W celu umówienia się na konsultację u urologa, onkologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

 

Źródła:
zdrowie.gazeta.pl/Zdrowie/7,101580,20823146,rak-prostaty-rak-gruczolu-krokowego-wrog-mezczyzn-poznaj.html 
medonet.pl/magazyny/choroby-ukladu-moczowego,rak-prostaty--gruczolu-krokowego----objawy--leczenie-i-przyczyny,artykul,1577603.html 
medonet.pl/badania,swoisty-antygen-gruczolu-krokowego--prostate-specific-antygen--psa----wskazania-do-badania--interpretacja-wynikow,artykul,1570259.html 
ecz-otwock.pl/339/rak-prostaty-diagnostyka-i-leczenie 

fundusze-europejskie
rzeczpospolita-polska
rzeczpospolita-polska
europejski_fundusz_spoleczny