Opcje ustawieńWCAGIkona do zmiany kontrastu
ABC Zdrowia
Lip252019

25 Lip 2019

Czy palenie tytoniu może powodować nowotwory?

Szacuje się, że około 90% nowotworów złośliwych płuc jest konsekwencją palenia papierosów.  
Na dym tytoniowy składa się ok. 4000 związków chemicznych, w tym ponad 40 substancji o działaniu rakotwórczym. Ich działanie nie jest ograniczone jedynie do palaczy tytoniu, ale obejmuje także wszystkie osoby, które przebywają w pomieszczeniach, gdzie pali się papierosy (tzw. bierni palacze). 

Co zawiera dym tytoniowy?

W skład dymu tytoniowego wchodzą:

  • nikotyna- jest to silna trucizna bardzo szybko przedostająca się do mózgu,
  • karcynogeny, czyli czynniki odpowiedzialne za rozwój nowotworu,
  • łącznie w dymie tytoniowym jest około 300 związków chemicznych (walniają się one w procesie spalania  papierosów  strumieniem głównym, który przechodzi przez filtr i strumieniem bocznym, który ulatnia się przez cały czas między zaciągnięciami),
  • tlenek węgla - wypiera tlen z połączeń z hemoglobiną,
  • substancje drażniące - odpowiedzialne za kaszel, wydzielanie śluzu, zwężenie oskrzeli,   upośledzenie ruchu rzęsek.

Skutki palenia papierosów nie są natychmiastowe i często uwidaczniają się po wielu latach. Z tego powodu wielu palaczy bagatelizuje zagrożenie, jakie niesie ze sobą ten nałóg. Palenie tytoniu, a więc nie tylko papierosów, ale również fajki, cygar czy tzw. fajki wodnej (shishy) jest najsilniejszym czynnikiem ryzyka choroby nowotworowej płuc. 

Na jakie nowotwory może wpływać palenie tytoniu?

Palenie tytoniu jest najważniejszym czynnikiem ryzyka wystąpienia raka płuc. Intensywność palenia i długość czasu palenia zwiększają ryzyko zachorowania na ten nowotwór.  Trzeba jednak pamiętać, że wpływ palenia tytoniu na wzrost ryzyka zachorowania na choroby nowotworowe dotyczy nie tylko raka płuca. W grupie zwiększonego ryzyka znajdują się także inne nowotwory, tzw. nowotwory tytoniozależne, do których zaliczamy przede wszystkim:

  • raka płuc,
  • raka krtani, 
  • raka jamy ustnej, 
  • raka gardła,
  • raka trzustki, 
  • raka pęcherza moczowego,
  • raka nerki.

Rak płuc

Rak płuc to jeden z najczęstszych i najgorzej rokujących nowotworów złośliwych. Palenie tytoniu jest najważniejszym czynnikiem etiologicznym rozwoju raka płuca. Blisko 90% raka płuca u mężczyzn i 80% u kobiet spowodowanych jest tym nałogiem.  W ostatnim czasie obserwuje się w Polsce zwiększona zachorowalność kobiet na tego typu nowotwór. . Ze względu na palenie bierne rak płuc może wystąpić także u osoby niepalącej, przebywającej w zadymionym pomieszczeniu. Podejrzenie raka płuc mogą nasuwać następujące objawy: kaszel lub zmiana jego charakteru, osłabienie, zmęczenie, chudnięcie, stany podgorączkowe, nawracające zapalenia oskrzeli czy płuc, wysięk w opłucnej.

Rak krtani

Ryzyko zachorowania rośnie wraz z ilością wypalanych papierosów. Czynnikiem sprzyjającym jest budowa krtani pełna zachyłków i kieszonek rozmieszczonych na niewielkiej przestrzeni, która sprawia, że dym tytoniowy zatrzymuje się dłużej niż gdzie indziej. Pierwsze objawy to duszność, uczucie ciała obcego, utrudnione połykanie, chrypka.

Rak jamy ustnej

Może dotyczyć języka, błon śluzowych i dziąseł, jamy ustnej, podniebienia i gardła. Pierwszymi objawami są zniekształcenie i powiększenie języka, ból, utrudnione połykanie, cuchnięcie z ust, niegojąca się rana wargi.

Rak pęcherza moczowego

Jest spowodowany wydalaniem metabolitów substancji dymu tytoniowego z moczem. Pierwszymi objawami są krwiomocz, bóle podbrzusza, częstomocz.

Rak trzustki i nerki

Są uznawane za nowotwory tytoniozależne, chociaż nie wiadomo jaka jest przyczyna tego powiązania.
Rak szyjki macicy również jest częściej obserwowany u osób palących, prawdopodobnie jest związany z uszkodzeniem systemu odpornościowego w obrębie szyjki, co umożliwia łatwiejszy dostęp wirusa HPV, znanego karcynogenu.

Jak palacz może zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka?

Tylko rzucenie palenia jest skuteczną metodą obniżenia ryzyka zachorowania na nowotwór. Zaprzestanie palenia, zanim się rozwinie nowotwór złośliwy lub inna poważna choroba, znacznie zmniejsza ryzyko zgonu z powodu palenia tytoniu, nawet jeśli przestanie palić osoba w średnim wieku.  Dlatego warto podejmować próby rzucenia palenia. W razie braku niepowodzeń można skorzystać z farmaceutyków, które zwiększają skuteczność takich prób.

Gdzie się zgłosić w przypadku podejrzenia raka płuc?

W  Onkolmed Lecznicy Onkologicznej na Ursynowie mieszczą się: Poradnia Nowotworów Płuca i Torakochirurgii, Poradnia Nowotworów Głowy i Szyi, Poradnia Nowotworów Układu Pokarmowego w których konsultują doświadzczeni lekarze.

W celu umówienia się na konsultację u onkologa, radioterapeuty, chemioterapeuty, torakochirurga skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337.

Źródło:
zagielmed.pl/palenie-tytoniu-a-nowotwory-tytoniozalezne-2/ 
mindsofhope.eu/nowotwory-tytoniozalezne-czyli-rzecz-o-tym-czy-warto-palic/ 

fundusze-europejskie
rzeczpospolita-polska
rzeczpospolita-polska
europejski_fundusz_spoleczny